Tarihler 1978 yılı… Gebze Köseler köyünden yola çıkmış, bir bahar günü yemyeşil ağaçlar, enva-i çeşit çiçekler arasından kuş sesleri eşliğinde Sığırlık merasına doğru yola çıktık. Yörük Obasını ilk kez görmenin heyecanını yaşayacağız. Uzun bir yolculuktan sonra ağaçlar altında, kıl çadırlar içerisinde Yörük Obasına geliyoruz. Yörükler, çocuklarıyla birlikte kıl çadırlar içerisinde hayatlarını sürdürüyorlar. Çadırın tam ortasında Ocak yanıyor, çadırın tepesi açık Ocağın etrafında mutfak malzemeleri… 1965 yılında Sığırlık merasındaki Yörük Ali Şahin’in aile fotoğrafı çadıra dayanmış, yataklar çadır ortasında, dantele gibi işlenmiş kilimler üzerinde oturuyoruz. Taptaze sıcak süt geliyor. Sütle birlikte Yörük tandırında pişmiş ekmek ve keçi peynirini afiyetle yiyoruz. Çadırın etrafında koyun keçi büyükbaş hayvan sürüleri, atlar cins kangal köpekleri, asırlık ağaçlar altında oynayan çocuklar. Çok sayıda Yörük çadırı Sığırlık merasının değişik bölgelerine serpilmiş çok sayıda Yörük burada hayatlarını sürdürüyor.
Aradan yıllar geçti. Gazeteci ve belgeselci olarak bu kez Sığırlık merasına gittiğimde Çadırların bir çoğunun yerinden yeller esiyordu. Hayvan sürüleri azalmış, çocuk sesleri neredeyse yok denilecek kadar az. Sığırlık merası ve Yörük obası boşalmış. Ancak sayıları az da olsa bugün Türkiye’de yaz kış dağda yaşayan Yörükler, Gebze bölgesinde duruyor. Yörüklerin sesi olduk. Onların feryadını ve devletten isteklerini gazeteci olarak dile getirmelerine aracı olduk. Cumhurbaşkanı ve Başbakana mektuplar yazdık. Belgesel çekimleri yaptık. Haber ve makaleler kaleme aldık, konuyu Kocaeli Milletvekili değerli dostum Zeki Aygün Bey’e ilettim. Zeki Bey ile birlikte Büyükşehir Belediyesi’ne ait uçakla Sığırlık Merası üzerinden uçtuk, Sığırlık merasıyla ilgili Milletvekili Aygün’e bilgi verdim. Aslen kendisi de Antalya Yörüğü olan Kocaeli Valisi Sayın Ercan Topaca’ya konuyu aktardım. Kocaeli Kent konseyi Başkanımız Sayın Dr. İbrahim Kahraman Bey, Yörüklerin sorununu Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın İbrahim Karaosmanoğlu’na iletti. Sayın Karaosmanoğlu Ramazan öncesi Türkiye’nin son Yörük Obası Sığırlık Merası’na gitti. “Bu bölgeyi ilk kez görüyor, Yörüklerin ilk kez burada yaşadığına şahit oluyorum.” dedi. İftar programı organize edilmesi için ilgililere talimat verdi. Tarihi bir iftar programı organize edilip son Yörük Obası Sığırlık Merası’nda muhteşem bir iftar organizasyonu gerçekleşti.
Kültür ve medeniyet, devlet ve milletlerin temelidir. Kültürü olmayan hiçbir devlet ve milletin ebedi olması mümkün değildir. Yörükler Anadolu’nun asli unsurlarıdır. 700 yıldan beri Gebze’nin sahipleridir. Bugün yaz-kış Sığırlık merasında hayat sürdüren Yörükler var. Geçmişte buralar askeri atış bölgesiydi. Askeri atışlarda ki kazalarda dört Yörük top mermileri sonucu öldüler. Onlar Sığırlık merası ve son obalarını terk etmek istemiyorlar. Son oba yok olmasın, son Yörükler Sığırlık Merası’nı terk etmesin, kültür ve medeniyetimiz yok olup gitmesin.
Orhan Gazi ve Fatih’in Hatırası Sığırlık Merası Yörükleri
Gebze Denizli Köyü Sığırlık Merası’nda yüzlerce yıldır yaşayan ve bizzat Orhan Gazi ve Fatih Sultan Mehmed Han tarafından yerleştirilen sığırlık merasındaki Yörükler burada hayvancılık yapan yaz-kış sığırlık merasında bulunan Yörüklerle ilgili 35 yıldır araştırma yapan, bilgi ve belge toplayan gazeteci ve belgeselci olarak, Yörüklerin buradan çıkartılması için çalışmalar yaşanırken çok önemli bilgi ve belgelere de ulaşmış durumdayız. Konuyla ilgili araştırma yazılarımızı ve TV programlarımızı sürdürürken olayı araştırmak ve Yörükler üzerindeki baskıyı durdurmak için Cumhurbaşkanlığı makamına dilekçe yazarak Devlet Denetleme Kurumu’nun bölgede inceleme ve araştırma yapmasını kamuoyu adına istedik. Cumhurbaşkanına sığırlık merasıyla ilgili yazdığımız dilekçeyi bu bildirimizde sizlerle paylaşıyorum:
Cumhurbaşkanlığı Makamına
Ankara
Konu: Cumhurbaşkanının Gebze’de Orhan Gazi ve Fatih Sultan Mehmet tarafından yerleştirilen Yörüklere sahip çıkması hakkında.
Türkiye’nin sanayi kentlerinden birisi olan Kocaeli’nin Gebze ilçesi, kültür tarihimizin de merkezi konumundadır. Osmanlı döneminde Palekanon Savaşı olarak bilinen savaş, Gebze bölgesinde yapılmış, İstanbul’un fethi kuşatmalarında Gebze askeri ve lojistik merkez olarak kullanılmış. Bu çerçevede gerek sultan Orhan Gazi ve gerekse Fatih Sultan Mehmet Han Gebze bölgesinde Yörük ve Manav Türkmen köyleri oluşturarak askeri karargah merkezi olan Çayırova Hünkar bölgesindeki askerlerin ihtiyaçlarını karşılatmıştır.
Adı bizzat Fatih Sultan Mehmed han tarafından konan Gebze’nin Sığırlık Merası’ndan Fatih Sultan Mehmet tarafından yerleştirilen Yörükler mevcudiyetlerini halen korumaktalar. Ancak son 35 yılda yaz-kış Sığırlık Merası’nda çadırlarda yaşayan Yörükler gerek Orman Bakanlığı ve gerekse bölgenin bir kısmının askeri alan ilan edilmesi yüzünden bölgeden uzaklaştırılmıştı. Yörüklerin sayıları giderek burada azalmıştır.
Kurtköy Havalimanın hava trafiğine açılmasından dolayı bölge askeri top atışları sahasından çıkartılmış, Orman Bakanlığı ile Genel Kurmay Başkanlığı bölge üzerinde halen mahkemelik konumundadır.
3. boğaz köprüsünün güzergâhının bölgeye yakın yerlerden geçiyor olması rantçıların dikkatini bölge üzerinde yoğunlaştırmıştır. Çeşitli bahanelerle bizzat Fatih Sultan Mehmed tarafından kurulan Sığırlık bölgesindeki Yörükler alanı yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır.
Halen Sığırlık merasında yaz-kış yaşayan çok az sayıda Yörük, Su ve Orman Bakanlığı’nın baskısı sonucu çıkartılmaya çalışılmakta, hatta Orman Bölge Müdürlüğü tarafından mahkemeye verilerek 550 yıllık Yörük varlığı mahkeme ile yok edilmek istenmektedir.
Bu konuda Gebze bölgesinde 35 yıllık gazetecilik yapan dünyanın 75 ülkesinde Devr-i Alem belgesel programları çekerek tarih ve kültür belgeselciliği yapan araştırmacı-gazeteci ve belgesel yönetmeni olarak Sığırlık Merası’ndaki Yörük kültürünün yaşatılması için bugüne kadar bir çok araştırma yazısı ve belgesel TV programları çekerek yetkili ve ilgililerin dikkatini çekmeye çalıştım. Ve halen de çalışmaya devam ediyoruz.
Devletimizin en yüksek temsilcisi olan özellikle kültür ve tarihi değerlere büyük önem veren siz değerli Cumhurbaşkanımız sayın Abdullah Gül Beyefendiden Orhangazi ve Fatih Sultan Mehmed’in çok özel hatırası olan Gebze Sığırlık bölgesindeki Yörüklerin burada korunması, Kültür Bakanlığı’nın desteği ile yerli ve yabancı turizme açılacak bir Yörük obasının kurulması, Devlet Denetleme Kurulu başta olmak üzere ilgili ve yetkililerin bölgedeki rant vurgununun önlemesi için inceleme ve araştırma yapmasını Gebze kamuoyu ve özellikle Gebze Sığırlık merasındaki Yörükler adına istiyor ve arzu ediyoruz.
Kendisi de önemli bir kültür adamı olan Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterimiz Sayın Mustafa İsen Bey’in özellikle Gebze Sığırlık merasındaki Yörüklere sahip çıkılmasıyla ilgili özel çalışma ve araştırma yapmak üzere sayın Genel Sekreter Mustafa İsen Bey’in inceleme yapmak üzere bölgeye gelmesini arzu etmekteyiz.
Sayın Cumhurbaşkanım, Gebze İstanbul’un fethinden sonra 1454 yılında bizzat Fatih Sultan Mehmed Han tarafından 150 akçelik kaza merkezi yapılmıştı. 3 Mayıs 1481’de Fatih Sultan Mehmed Han, Gebze’de Hünkâr Çayırı’nda vefat etmişti. Gerek İstanbul’un fethi ve gerekse Fatih’in ebedi âleme göç ettiği yer olan Gebze’de Fatih’ten kalma yaşayan tek hatıra olan Türkiye’de de sadece Gebze Sığırlık Merası’nda yaz-kış yaşamakta olan Yörüklere sahip çıkılması noktasında Türkiye Cumhuriyeti devleti ilgi ve yetkili kurumlarına bizzat yüksek makamınız tarafından talimat verilmesini emir ve müsaadelerinize arz ediyor, başarı dileklerimizle saygılar sunuyoruz.
GEBZE KAMUOYU ADINAGEBZE TARİH VE KÜLTÜR BİLİNCİ PLATFORMU ve İLİM KÜLTÜR TARİH ARAŞTIRMALARI MERKEZİ
Kaynak: 18 Temmuz 2013 Belgeselcinin Not Defteri – İsmail Kahraman – Gebze Gazetesi Arşivi www.gebzegazetesi.com