Derince, Cumhuriyet döneminin ortaya çıkardığı yeni yerleşim yeridir. 1890 yılında liman kurulması için İzmit Körfezi’ nde en derin kıyısı bulunan bir yer aranır, yetkililer en derin yer olarak bugünkü limanın bulunduğu yeri tespit ederler. Burası derinliğinden dolayı “Derince Liman” diye anılmaya başlar. Bu nedenle, Derince adını limandan almıştır. Almanlar tarafından hemen inşaatına başlanan liman için çok sayıda insan liman inşaatı yapımında çalışmak için bölgeye gelir.

1904 yılında faaliyete geçen limanda, çalışanlar birer, ikişer evlerini kurmaya başlarlar. 1887 yılından itibaren Balkanlar’dan, Kafkaslar’dan ve Kırım’dan göçler alan, Derince artık genişlemeye ve gelişmeye başlamıştır. Bu gelişmelerden sonra Atatürk 1936 yılında Romanya’dan Türkiye’ye göç eden soydaşlarımıza Derince ’de otuz hanelik arazi verir. Göçmenlerin evlerini kurmaları üzerine Çınarlı köyü muhtarlığına bağlı olan Derince, 1952 yılında bağımsız muhtarlık olur. Derince ’nin ilk muhtarı Ahmet Usta ’dır. Körfez kıyısında sanayinin kurulmasıyla gelişen ve nüfusu hızla artan Derince 27 Mayıs 1960 da dört mahalleye ayrılır. Birçok devlet adamının yanı sıra M. Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Celal Bayar, Adnan Menderes, Turan Güneş, Turgut Özal, Süleyman Demirel gibi önemli şahsiyetler de Derince ’yi ziyaret edenler arasındadır. Derince’nin tanınmasına tarihi Çenesuyu da katkıda bulunmuştur.

Çenesuyu 1860’lı yıllarda lezzetiyle şairlerin mısralarına konu olmuş, adı İzmit’le özleşmiş tarihi ve şifalı bir sudur. 1994 yılında ilk kez belediye olan Derince’nin seçilmiş ilk belediye başkanı Nihat Ergün’dür. Derince Belediyesi’nde daha sonra sırasıyla Halit Altuntaş, Ali Haydar Bulut, Aziz Alemdar, Ali Haydar Bulut ve son olarak Zeki Aygün başkan olarak görev almışlardır. Dumlupınar, Deniz, Çenedağ, Sırrıpaşa, Çınarlı, Yenikent, Mersincik, Yavuz Sultan, İbn-i Sina, Fatih mahallelerinin yanı sıra Derinceye ilçe olmasından sonra Karagöllü, Terziler, Çavuşlu, Tahtalı, Toylar (sonradan Merkez ilçeden ayrılıp buraya geçti), Geredeli ve Kaşıkçı muhtarlıkları bağlanmış ve ilçe 17 mahalleden oluşmaktadır. Derince’nin nüfusu ise 140 bin 982 kişiden oluşmaktadır.

Ben, şairlere ilham olan şifalı Çenesuyu’nun kaynayım.
Tabiatın tüm güzelliklerini bir hazine gibi saklar kalbim.
Ben, Çenedağı’nın huzur verici ormanları, Tahtalı Göleti’nin berrak suyuyum.
Horasan ereni Dümbüldek Dede’nin ilim irfan yurdudur topraklarım.
Ben, Milli Mücadele kahramanı Beşdivanlı Rıza Bey’in karargâh merkeziyim.
Kocaeli’nin su ile hayat bulan ilçesi Derince’dir adım.


Bereketli Anadolu topraklarını bu kadar cazip kılan elbette her karışının su kaynakları ile dolu olmasıdır. Bazı kentler su medeniyetinin izlerini günümüze kadar taşımış ve isimleri “su” ile anılır olmuştur. Bazıları ise yeryüzünde cennetten bir köşe olmalarına rağmen keşfedilecekleri günü beklemektedir. Bunlardan biri de dünya markası Çenesuyu ile tanınan Kocaeli’nin Derince ilçesidir. Derince adının nereden geldiği bile bu toprakların su ile olan ilişkisini göstermesi bakımından önemlidir. 1890 yılında liman kurulması için İzmit Körfezi’nde uygun bir yer aranır, yetkililer en derin yer olarak bugünkü limanın bulunduğu yeri tespit ederler. Burası derinliğinden dolayı “Derince Liman” diye anılmaya başlar. İşte Derince’nin adı da bu limandan gelir.



Derince limanından yukarılara doğru çıktığımızda Çenedağı tüm görkemiyle merhaba der bize. Ve bu görkemli dağ, kalbinde şifalı bir suyu, Çenesuyu’nu saklar. Asırlardır tadından, kokusundan ve ününden bir şey kaybetmeyen Çenesuyu; seyyahları kendine hayran bırakmış, padişahları derinden etkilemiş ve yıllara meydan okuyarak bugünlere gelmiştir. Evliya Çelebi, Kocaeli'teki içme suları için “Çeşmelerde akan suları ab-ı hayat gibidir...” der. Ama Kocaeli bölgesinin özellikle Derince’nin sularını öven bir tek Evliya Çelebi değildir. Farklı tarihlerde Derince’ye gelen Avrupalı seyyahlar bu bölgenin şifalı su kaynağından yani Çenesuyu’ndan bahsetmeyi ihmal etmezler.

Çenesuyu, 1860’lı yıllarda lezzetiyle şairlerin mısralarına da konu olmuştur. 1863 yılında Sultan Abdülaziz tarafından İzmit’te yaptırılan Kasrı Hümayun’un en önemli bölümlerinden biri de saat kulesi yanındaki taç kapısıdır. Bu kapının üzerinde bulunan kitabede İzmit’li şair Savfet tarafından yazılmış 22 dizelik kaside bulunmaktadır. Çenesuyu da bu kasidede lezzetiyle kendisine yer bulmuştur: “Acebi sözlerim olup Çenesuyu gibi ihla (Toy sözlerim Çenesuyu gibi tatlı oldu) Ricam oldur o hakan-ı serir-i mülk ihsana (Dileğim odur, o ülke tahtını bağışlayan hakana)”



Derince Belediyesi’nin modern dolum tesislerinde şişelenip dünyanın birçok ülkesine ihraç edilen Çenesuyu’nun Derince’nin marka şehir olmasında önemi çok büyüktür. Ama Çenesuyu gibi Derince’nin önemli bir su kaynağı daha vardır. Derince’nin Karagöllü Köyü’nde bulunan Tarihi Dümbüldek Suyu, sindirim sistemini rahatlatan ve böbreklere iyi gelen şifalı bir su olarak bilinir. Bu su ismini, bölgede mezarı bulunan “Dümbüldek Dede” adıyla anılan zattan alır.

Kocaeli’nin Derince ilçesi; köklü tarihi geçmişi, büyüleyici doğası ve huzur verici atmosferi ile akıllara kazınır. Ama bu topraklar aynı zamanda Milli Mücadele’ye de canlı şahitlik yapmıştır. Bu bölgede mutlaka adı anılması gereken komutanların başında Beşdivanlı Rıza Bey gelir. Rıza Bey, Taşköprü yöresinde kurulan Milli Müfreze’nin kurucusudur. Beşdivan ismi, yörede mahalleler kurulmadan önce Başdivan denilen yerden gelmiştir. “Başdivan” ismi zamanla “Beşdivan” diye söylenegelmiştir.



Kocaeli Büyükşehir Belediyesi; Derince İlçesi, Tahtalı Mahallesi’nde bulunan Beş Divanlı Rıza Bey Konağı’nı aslına uygun olarak yeniden inşa etmiştir. Beş Divanlı Rıza Bey Konağı, Kocaeli Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun kararıyla koruma altına alınarak, 2. derece tarihi yapı olarak tescillenmiştir. Kurtuluş Savaşı’nda son kurşuna atan Kocaeli Grup Komutanlığı Erleri ve Derinceli şehitleri rahmet ve şükranla anıyoruz.

Derince’nin taşından toprağından, ona hayat veren şifalı sularından ve bu toprakların vatan olması için verilen mücadeleden bahsettik. Şimdi biraz da muhtarlıktan belediye olmasına geçen sürede Derince bölgesindeki değişikliklere göz atalım. Derince, 1952 yılında bağımsız muhtarlık olur. Derince’nin ilk muhtarı Ahmet Usta’dır. Körfez kıyısında sanayinin kurulmasıyla gelişen ve nüfusu hızla artan Derince, 27 Mayıs 1960’da dört mahalleye ayrılır. 1994 yılında belediye olan Derince’nin seçilmiş ilk belediye başkanı Nihat Ergün’dür. 3 Kasım 1999 tarihinde yıllardır özlemle beklediği ilçe statüsüne kavuşan Derince’nin ilk kaymakamı ise Mahmut Kılıçdoğan’dır.



Derince, ilçe olduktan sonra sınırları kuzeye doğru genişler. Dumlupınar, Deniz, Çenedağ, Sırrıpaşa, Çınarlı, Yenikent, Mersincik, Yavuz Sultan, İbn-i Sina, Fatih mahallelerinin yanı sıra Karagöllü, Terziler, Çavuşlu, Tahtalı, Toylar, Geredeli ve Kaşıkçı muhtarlıkları da Derince’ye bağlanmış ve ilçenin mahalle sayısı 17’ye yükselmiştir.

Büyükşehir belediyesi yasası İle mahalle olan Derince köylerinin tarihi geçmişi Selçuklulara kadar gitmekte Türkçede Bey anlamına gelen Manab dan adını alan ve vatan toprağına bağlılıkları İle tanınan manav köyleri Derince’nin kadim ve derin tarihin de çok önemli yere sahiptir.

2020 yılı verilerine göre Derince’nin nüfusu 143 binin üzerindedir. Derince Belediyesi’nde sırasıyla Halit Altuntaş, Ali Haydar Bulut, Aziz Alemdar, Ali Haydar Bulut ve son olarak Zeki Aygün başkan olarak görev almıştır.



Derince’nin belediye başkan Zeki Aygün; doğup büyüdüğü, hayata atıldığı Derince’yi marka kent yapmak için hizmet seferberliği başlatmıştır. Zeki Aygün, 1953 Derince doğumludur. Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği’nden mezun olan Zeki Aygün, birçok özel sektör firmasında idareci olarak çalışmıştır. Siyasi kariyerine Ak Parti Kocaeli teşkilatı kurucular kurulu üyesi olarak başlayan Aygün, İl Başkanlığı görevlerini başarı ile yürütmüştür. 24. 25. ve 26. Dönem Ak Parti Kocaeli Milletvekili olarak TBMM’de görev yapmasının yanı sıra, 3. ve 5. dönem Ak Parti MKYK, TBMM Çevre Komisyonu ve Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu üyeliklerinde görev almıştır. Evli ve 3 çocuk babası olan Zeki Aygün; şimdi de doğup büyüdüğü Derince’ye belediye başkan olarak hizmetlerine devam etmektedir.

İşte Zeki Aygün’ün 41 Kere maşallah diyeceğimiz, Derince’yi marka kent yapacak projelerinden bazıları: DERİNCE MİLLET KIRAAHATNESİ, DERİNCE MİLLET BAHÇESİ, DERİNCE AĞIZ VE DİŞ HASTALIKLARI HASTANESİ, DERİNCE YANIK HASTANESİ, GENÇLİK VE SPORCU EĞİTİM KAMPÜSÜ, DUMLUPINAR SPOR VE REKREASYON ALANI, DERİNCE YÜKSEKOKUL PROJESİ, ÇENEDAĞ DOĞA PARKI, TAHTALI GÖLÜ DOĞLA GÖLÜ PARKI, CIMBIZDERE MESİRE ALANI, 1071 KONGRE VE KÜLTÜR MERKEZİ, YENİKENT KÜLTÜR MERKEZİ, YENİKENT KAPALI PAZAR VE KÜLTÜR MERKEZİ, KIRSAL KALKINMA ASPİR VE MISIR İŞLETME TESİSLERİ, HOCA AHMET YESEVİ CAMİ ve daha pek çok proje Derince halkının hizmetinde…