Hayvancılık kültür tarihimiz içerisinde kendine göre özel bir kültür olarak günümüze kadar geldi ve bundan sonra da yapılmaya devam edilecek. Hayvan besleme ve onunla uğraşanlar her zaman veteriner bulma şansına da sahip değiller. Toros dağlarının yamaçlarında ve Kocaeli Gebze Sığırlık Merası’nda pratik çözümler geliştirmeyen bir aile çok hayvanını kaybeder. İşte bu yüzden hayvanın bakımı, sağlığı, güdümü ve karşılaşılan sorunlara pratik çözümler üretilmesi başlı başına bir kültür olarak karşımıza çıkmaktadır.
Yörükler arasında koç katımı, teke salımı, süt sağımı, hayvan halk hekimliği konularında ortaya konan kültürel bilgi birikimlerinin en önemlilerinden birisi de en vurma âdetimizdir.
En Vurma Nedir?
Pazarda küçükbaş kurbanlık hayvan alırken dikkat edince hayvanların kulağında (özellikle-keçi-tekelerde) kesilmiş V, C, U veya düz şekilde kesim, dilim veya çentikler görürsünüz. Bu kesimler o hayvanlara özellikle yapılmış şekillerdir. Onların mesajı; hayvanın hangi aileye ait olduğunu ortaya koymaktadır.
En kelimesi Türkçemizde geçmişten beri yaygın kullanılan bir kelime olarak günümüze gelmiştir. Bizim dışımızdaki Türk lehçelerinde de en kelimesi kullanılmaktadır. En vurma âdeti bütün Anadolu’da küçükbaş hayvan besleyenler arasında kullanılır. Taşeli Platosunda yaşayan bütün Yörük Obaları da en vurma âdetini sürdürmektedirler. En vurmanın pratikte başka bir yararı daha bulunmaktadır. Sürüyü hayvan hırsızlarından korumaya da yarar. En vurulmuş hayvan başka sürülerin içine karıştığında kulağında bulunan özel işaretinden ayırt edilir. Böylece hırsızlık önlenmiş olur.
En Vurma Ne Zaman Yapılır?
En vurma, yeni doğan kuzu ve oğlaklara (keçi yavrusu) bir ay içinde yapılır. Hava sıcaksa en vurmak yaranın azma ihtimalini artırır. Hava soğuk ise en vurmada herhangi bir sıkıntı yoktur. Ailenin özelliğine veya lakabına göre çeşitli şekiller kullanılmaktadır. En vurma her iki kulağa da yapılabileceği gibi genelde tek kulağa yapılmaktadır.